TikTok & Meta ส่อโดนค่าปรับมหาศาลจาก EU! เพราะ “ไม่โปร่งใส” ตามกฎหมาย DSA ยักษ์ใหญ่โซเชียลฯ ต้องทำอย่างไร?
สงครามด้านกฎหมายระหว่างแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียยักษ์ใหญ่กับสหภาพยุโรป (EU) ยังคงดุเดือด ล่าสุด คณะกรรมาธิการยุโรป (EC) ได้ออก “ข้อสรุปเบื้องต้น” ว่า TikTok และ Meta (เจ้าของ Facebook/Instagram) อาจเข้าข่าย ละเมิดกฎหมาย Digital Services Act (DSA) ซึ่งเป็นกฎหมายควบคุมเนื้อหาออนไลน์ที่เข้มงวดที่สุดในโลก
การละเมิดคืออะไร?
สาเหตุหลักที่ทำให้ TikTok และ Meta ต้องเผชิญกับบทลงโทษคือ “การละเลยพันธกรณีด้านความโปร่งใส” (Transparency Obligations) โดยเฉพาะในประเด็นสำคัญดังนี้:
- การจำกัดการเข้าถึงข้อมูลของนักวิจัย: EC พบว่าทั้งสองแพลตฟอร์มมีการกำหนดขั้นตอนและเครื่องมือที่ “ยุ่งยากและเป็นภาระ” ในการให้นักวิจัยเข้าถึงข้อมูลสาธารณะ ซึ่งขัดต่อหลักการสำคัญของ DSA ที่ต้องการให้ผู้เชี่ยวชาญอิสระสามารถตรวจสอบได้ว่า แพลตฟอร์มเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิตและความปลอดภัยของสาธารณะ (โดยเฉพาะผู้เยาว์) อย่างไร
- ความไม่ชัดเจนในการรายงานเนื้อหาผิดกฎหมาย (เฉพาะ Meta): สำหรับ Meta นั้น EC ยังพบว่า Facebook และ Instagram อาจไม่ได้จัดเตรียมกลไกที่ “ง่ายและมีประสิทธิภาพ” ให้ผู้ใช้รายงานเนื้อหาที่ผิดกฎหมายได้อย่างสะดวก
โทษปรับสูงสุด: พลิกวงการ
หากผลการตรวจสอบเบื้องต้นนี้ได้รับการยืนยัน ทั้ง TikTok และ Meta อาจถูกลงโทษด้วย ค่าปรับสูงสุดถึง 6% ของรายได้รวมทั่วโลกต่อปี ซึ่งถือเป็นบทลงโทษที่รุนแรงและมีมูลค่าสูงถึงระดับพันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เลยทีเดียว
TikTok ว่าอย่างไร?
TikTok ออกมาแสดงจุดยืนว่ากำลังตรวจสอบผลการสอบสวนอย่างละเอียด แต่ก็ได้ตั้งข้อสังเกตสำคัญว่า:
- ความขัดแย้งระหว่างกฎหมาย: ข้อกำหนดของ DSA ในการเปิดเผยข้อมูลอาจ ขัดแย้งโดยตรงกับกฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของ EU (GDPR) ที่เข้มงวดมาก
- ความไม่เสมอภาค: TikTok วิจารณ์ว่าการบังคับใช้กฎหมายนั้น “ไม่สอดคล้องและไม่เป็นธรรม” เนื่องจากกฎเหล่านี้ถูกนำมาใช้กับแพลตฟอร์มยักษ์ใหญ่ (Very Large Online Platforms – VLOPs) เท่านั้น
สิ่งที่ต้องจับตา: ทั้ง TikTok และ Meta มีโอกาสที่จะโต้แย้งและเสนอแนวทางแก้ไขต่อ EC ซึ่งการตัดสินใจขั้นสุดท้ายของ EU จะเป็นตัวกำหนดทิศทางการกำกับดูแลแพลตฟอร์มออนไลน์ทั่วโลกอย่างมีนัยสำคัญ
